Pierwszym badaniom dziecko jest poddawane tuż po porodzie. Stan zdrowia noworodka jest także dokładnie sprawdzany i oceniany w pierwszych dobach życia. Kolejne badania dziecko przechodzi w późniejszym etapie, pozostając pod stałą opieką pediatry. Z jaką częstotliwością należy badać dzieci?
Stan zdrowia noworodka oceniany jest natychmiast po porodzie przez neonatologów i pediatrów i wyrażany w 10-stopniowej skali Apgar. Ocenia się wówczas: oddech, czynność serca, napięcie mięśni, odruchy oraz kolor skóry, za każdym razem przyznając odpowiednią liczbę punktów. Wynik między 7 a 10 punktów oznacza, że noworodek jest zdrowy, poniżej tego pułapu może wskazywać na niedotlenienie bądź inne problemy wymagające obserwacji. Jeśli stan noworodka zostanie oceniony na 3 lub mniej punktów w skali Apgar, oznacza to, że dziecko wymaga pilnej interwencji, reanimacji i/lub występuje konieczność umieszczenia go w inkubatorze.
Na oddziale porodowym noworodek jest również mierzony i ważony. Dalsze badania wykonywane są w pierwszych dwóch dobach życia. W trakcie tych badań ocenia się odruchy ssania, chwytania i tzw. odruch Moro, a także bada się wzrok i słuch oraz sprawdza: brzuch, kręgosłup, nogi, stopy, podniebienie i serce. Wszystkim noworodkom w Polsce zakrapla się ponadto oczy w ramach profilaktyki rzeżączkowego zapalenia spojówek. Po urodzeniu noworodki otrzymują też dwa szczepienia – jedno przeciwko gruźlicy, a drugie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.
Badania w pierwszych miesiącach życia
Kolejne badania dziecka zleca i przeprowadza już lekarz pediatra. Pierwsza wizyta u lekarza powinna się odbyć 2 tygodnie po porodzie. Pediatra w pierwszym miesiącu życia mierzy i waży dziecko i ocenia, czy pępek goi się prawidłowo. Kolejne badanie przypada na 6. tydzień życia dziecka.
Badania w drugim miesiącu życia polegają na ocenie wzrostu i wagi oraz ciemiączka, a także osłuchaniu dziecka i sprawdzeniu odwodzenia bioder. Drugi miesiąc życia to także czas obowiązkowych szczepień – podania drugiej dawki szczepionki przeciwko żółtaczce typu B, przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (pierwsza dawka) oraz zakażeniom Haemophilus influenzae typu B (pierwsza dawka).
Badania w 6. miesiącu życia dziecka
W 6. miesiącu życia dziecka wykonuje się tzw. bilans. Lekarz ponownie waży i mierzy dziecko, ocenia ciemiączko, sprawdza wzrok, słuch i stan jamy ustnej, a u chłopców sprawdza, czy jądra znajdują się w worku mosznowym. W tym okresie dziecko otrzymuje też skierowanie do ortopedy, który ocenia stan bioder. Dziecko przyjmuje też kolejne dawki obowiązkowych szczepień.
Następny bilans ma miejsce w 12. miesiącu życia dziecka. Pediatra dokonuje wówczas oceny zdrowia dziecka, mierzy je, waży i sprawdza, czy dziecko nie ma zaburzeń słuchu, czy ząbkuje, ale także czy prawidłowo rozwija się jego mowa.
Badania kontrolne u dzieci
Jeśli lekarz nie zauważy nic niepokojącego do 12. roku życia, zapewne nie będzie zlecał wykonywania dodatkowych badań u dzieci. Ważne jest, byśmy zawsze dzielili się niepokojącymi nas kwestiami z pediatrą – to my spędzamy z dzieckiem najwięcej czasu, dzięki czemu możemy zauważyć wszelkie niepokojące sygnały. Jeśli mamy jakiekolwiek obawy, zawsze powinniśmy konsultować je z lekarzem, który może zlecić podstawowe badania laboratoryjne, jak badanie moczu, morfologię czy żelazo, jeśli na przykład dziecko nie ma apetytu lub ma słabą odporność.
Fot. Shutterstock.com