Ból brzucha, wymioty, biegunka najczęściej wskazują na grypę żołądkową. Ale równie dobrze mogą być objawem zatrucia pokarmowego. Jak rozróżnić te dwie dolegliwości i jak leczyć?
Jelitówka czy zatrucie pokarmowe u dzieci?
Jak leczyć częste zapalenie pęcherza moczowego u dzieci?
Zapalenie pęcherza moczowego to częsta przypadłość u dzieci, szczególnie dziewczynek. Początkowo może być trudna do rozpoznania. Nieleczona – grozi poważnymi powikłaniami.
Zapalenie pęcherza moczowego jest jedną z najczęściej występujących infekcji. Głównie powodowane jest przez bakterie Gram-ujemne, występujące obficie w dolnym odcinku przewodu pokarmowego. Rzadziej za ich powstanie odpowiadają wirusy. Za bakteryjne zakażenia najczęściej odpowiedzialna jest bakteria E. Coli, czyli pałeczki okrężnicy, będące naturalną florą bakteryjną jelita grubego. Zapalenie pęcherza moczowego częściej dotyczy dziewczynek niż chłopców. Wszystko przez anatomiczną budowę i bliskie sąsiedztwo ujścia pochwy, cewki moczowej i odbytnicy.
Przyczyny zapalenia pęcherza moczowego
Przyczyn zapalenia pęcherza moczowego u dzieci może być wiele, począwszy od wady wrodzonej układu moczowego, po rodzinne występowanie zakażeń, brak prawidłowej higieny osobistej czy zaburzenia oddawania moczu (zbyt częste, zbyt rzadkie, nietrzymanie moczu). Ryzyko zapaleń pęcherza moczowego zwiększa także zaburzony rytm wypróżnień: nietrzymanie stolca, zaparcia.
Objawy zapalenia pęcherza moczowego
Zapalenie pęcherza moczowego, szczególnie u małych dzieci, często dają wiele niespecyficznych objawów. U niemowląt pierwszym objawem jest gorączka. Dziecko staje się marudne, niespokojne, może wymiotować. U starszych dzieci pojawić może się ból i pieczenie podczas oddawania moczu, częste oddawanie moczu w małych ilościach, uczucie parcia, ból brzucha, stan podgorączkowy lub gorączka. Pojawić się mogą wymioty i biegunka.
Diagnoza zapalenia pęcherza moczowego
Pierwsze objawy nie zawsze wskazują na zapalenie pęcherza moczowego, dlatego istotna jest diagnostyka. Najważniejsze jest badanie ogólne moczu. To podstawowe badanie wykonywane dla rozpoznania chorób nerek i dróg moczowych. W stanach zapalnych i infekcjach dróg moczowych stwierdzana jest obecność leukocytów, erytrocytów lub azotynów w moczu. W celu dalszej diagnostyki i znalezienia przyczyny zapalenia, zaleca się wykonanie posiewu z moczu. Prawidłowa diagnostyka mikrobiologiczna umożliwia ustalenie czynnika etiologicznego i wybór terapii farmakologicznej, w tym także możliwej antybiotykoterapii. Istotne może być również wykonanie pomiaru stężenia kwasu moczowego. Lekarz może zalecić wykonanie także innych badań, jak. odczyn Biernackiego (OB), CRP czy kreatyninę. OB jest przesiewowym, nieswoistym, badaniem pozwalającym na wykrywanie i monitorowanie przewlekłych stanów zapalnych organizmu. CRP jest tzw. białkiem ostrej fazy, szybkim wskaźnikiem (4-8 godzin) uszkodzeń tkanek w wyniku zapalenia, infekcji, martwicy niedokrwiennej mięśni lub urazu. Badanie jest przydatne w diagnostyce i monitorowania leczenia stanów zapalnych i uszkodzenia tkanek w przebiegu infekcji (głównie bakteryjnych). Z kolei kreatynina pozwala monitorować stan nerek.
Leczenie zapalenia pęcherza moczowego
U niemowląt leczenie zapalenia pęcherza moczowego najczęściej odbywa się w warunkach szpitalnych. Jeśli zapalenie pęcherza jest zaawansowane, konieczne może być podanie antybiotyku. Objawy zapalenia pęcherza u dzieci można zmniejszyć dzięki ciepłym kąpielom z dodatkiem naparu z rumianku lub nagietka. Leczenie zawsze powinno odbywać się pod nadzorem lekarza.
Anemia u dzieci
Anemia, inaczej niedokrwistość, to choroba, która dość często dotyka dzieci w okresie intensywnego wzrostu. Jej objawy często są mylone ze spadkiem odporności. Anemii nie można lekceważyć. Może prowadzić do groźnych powikłań.
Wapń w diecie dziecka
Wapń to podstawowy budulec kości i zębów. Obok witaminy D uważany jest za najważniejszy składnik w diecie dziecka. Jego niedobory mogą prowadzić do poważnych i nieodwracalnych wad postawy i powodować łamliwość kości.
Badania na pasożyty – choroba brudnych rąk
Większość chorób wywołanych przez pasożyty nazywanych jest chorobami brudnych rąk, dlatego są tak powszechne u dzieci. Można się nimi zarazić, bawiąc się w piaskownicy czy głaszcząc zwierzęta.
7 najważniejszych badań do wykonania u dzieci
Badania u dzieci warto przeprowadzać nie tylko wtedy, kiedy jest do tego wskazanie. Raz w roku dobrze wykonać podstawowe badania, by ocenić, czy u dziecka nie rozwijają się poważne choroby.
Pierwsze badania u dziecka
Pierwszym badaniom dziecko jest poddawane tuż po porodzie. Stan zdrowia noworodka jest także dokładnie sprawdzany i oceniany w pierwszych dobach życia. Kolejne badania dziecko przechodzi w późniejszym etapie, pozostając pod stałą opieką pediatry. Z jaką częstotliwością należy badać dzieci?
Stan zdrowia noworodka oceniany jest natychmiast po porodzie przez neonatologów i pediatrów i wyrażany w 10-stopniowej skali Apgar. Ocenia się wówczas: oddech, czynność serca, napięcie mięśni, odruchy oraz kolor skóry, za każdym razem przyznając odpowiednią liczbę punktów. Wynik między 7 a 10 punktów oznacza, że noworodek jest zdrowy, poniżej tego pułapu może wskazywać na niedotlenienie bądź inne problemy wymagające obserwacji. Jeśli stan noworodka zostanie oceniony na 3 lub mniej punktów w skali Apgar, oznacza to, że dziecko wymaga pilnej interwencji, reanimacji i/lub występuje konieczność umieszczenia go w inkubatorze.
Na oddziale porodowym noworodek jest również mierzony i ważony. Dalsze badania wykonywane są w pierwszych dwóch dobach życia. W trakcie tych badań ocenia się odruchy ssania, chwytania i tzw. odruch Moro, a także bada się wzrok i słuch oraz sprawdza: brzuch, kręgosłup, nogi, stopy, podniebienie i serce. Wszystkim noworodkom w Polsce zakrapla się ponadto oczy w ramach profilaktyki rzeżączkowego zapalenia spojówek. Po urodzeniu noworodki otrzymują też dwa szczepienia – jedno przeciwko gruźlicy, a drugie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.
Badania w pierwszych miesiącach życia
Kolejne badania dziecka zleca i przeprowadza już lekarz pediatra. Pierwsza wizyta u lekarza powinna się odbyć 2 tygodnie po porodzie. Pediatra w pierwszym miesiącu życia mierzy i waży dziecko i ocenia, czy pępek goi się prawidłowo. Kolejne badanie przypada na 6. tydzień życia dziecka.
Badania w drugim miesiącu życia polegają na ocenie wzrostu i wagi oraz ciemiączka, a także osłuchaniu dziecka i sprawdzeniu odwodzenia bioder. Drugi miesiąc życia to także czas obowiązkowych szczepień – podania drugiej dawki szczepionki przeciwko żółtaczce typu B, przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (pierwsza dawka) oraz zakażeniom Haemophilus influenzae typu B (pierwsza dawka).
Badania w 6. miesiącu życia dziecka
W 6. miesiącu życia dziecka wykonuje się tzw. bilans. Lekarz ponownie waży i mierzy dziecko, ocenia ciemiączko, sprawdza wzrok, słuch i stan jamy ustnej, a u chłopców sprawdza, czy jądra znajdują się w worku mosznowym. W tym okresie dziecko otrzymuje też skierowanie do ortopedy, który ocenia stan bioder. Dziecko przyjmuje też kolejne dawki obowiązkowych szczepień.
Następny bilans ma miejsce w 12. miesiącu życia dziecka. Pediatra dokonuje wówczas oceny zdrowia dziecka, mierzy je, waży i sprawdza, czy dziecko nie ma zaburzeń słuchu, czy ząbkuje, ale także czy prawidłowo rozwija się jego mowa.
Badania kontrolne u dzieci
Jeśli lekarz nie zauważy nic niepokojącego do 12. roku życia, zapewne nie będzie zlecał wykonywania dodatkowych badań u dzieci. Ważne jest, byśmy zawsze dzielili się niepokojącymi nas kwestiami z pediatrą – to my spędzamy z dzieckiem najwięcej czasu, dzięki czemu możemy zauważyć wszelkie niepokojące sygnały. Jeśli mamy jakiekolwiek obawy, zawsze powinniśmy konsultować je z lekarzem, który może zlecić podstawowe badania laboratoryjne, jak badanie moczu, morfologię czy żelazo, jeśli na przykład dziecko nie ma apetytu lub ma słabą odporność.
Fot. Shutterstock.com
Powiększone węzły chłonne u dzieci
Powiększone węzły chłonne to dość częsta przypadłość u dzieci. Nie zawsze jest ona powodem do zmartwień, wymaga jednak konsultacji pediatrycznej. Kiedy udać się do lekarza z powiększonymi węzłami chłonnymi?
Węzły chłonne są częścią układu limfatycznego, zwanego inaczej chłonnym. Są niewielkimi narządami w kształcie fasolek. W organizmie jest ich nawet 500 i zlokalizowane są w różnych miejscach: na szyi, wokół uszu, w pachwinach, pod pachami, pod żuchwą. U zdrowych osób węzły są najczęściej niewyczuwalne pod skórą i niebolesne. U dzieci powyżej 3. roku życia mają one wielkość do 1 cm.
Jak rozpoznać powiększone węzły chłonne?
Objawem wskazującym na powiększone węzły chłonne jest ich obrzęk. Stają się one wyczuwalne pod palcami, dziecko może skarżyć się na ból przy ich dotykaniu, a skóra wokół nich być zaczerwieniona i nadmiernie ocieplona. Często powiększonym węzłom chłonnym mogą towarzyszyć inne objawy. Najczęściej powiększone węzły chłonne to objaw towarzyszący infekcjom wirusowym: gorączce trzydniowej, różyczce, ospie oraz bakteryjnym, takim jak: zakażenie paciorkowcem, salmonelloza, angina, zapalenie gardła, zapalenie migdałków, szkarlatyna. Węzły chłonne mogą być powiększone także podczas chorób pasożytniczych, np. toksoplazmozy. Może to być jednak objaw znacznie poważniejszych chorób, np. nowotworowych.
Kiedy z powiększonymi węzłami chłonnymi udać się do lekarza?
W przypadku zauważenia powiększonych węzłów chłonnych u dziecka, zawsze należy skonsultować się z lekarzem. Lekarz wykona badanie fizykalne i oceni, czy potrzebna jest dalsza diagnostyka. Może być ona konieczna, jeśli powiększone węzły występują w nietypowej lokalizacji, np. w okolicy obojczyka, lub gdy węzły są powiększone od dłuższego czasu, niebolesne, nieruchome, a także gdy tworzą się tzw. pakiety węzłów chłonnych.
Jeśli powiększonym węzłom chłonnym towarzyszą: katar, kaszel i zatkany nos, lekarz może uznać, że jest to objaw przeziębienia i nie ma konieczności zlecania innych badań. Jeśli jednak ma wątpliwości, może zlecić wykonanie badań krwi. Oprócz podstawowych, jak morfologia czy oznaczenie poziomu białka C-reaktywnego (CRP i OB), może to być także badanie antystreptolizyny O (ASO), które pomoże zdiagnozować zakażenie paciorkowcem. Dodatkowo lekarz może zlecić badanie w kierunku różyczki lub toksoplazmozy.
Leczenie powiększonych węzłów chłonnych
Leczenie powiększonych węzłów chłonnych zależy od przyczyny, która to powiększenie wywołała. W przypadku przeziębienia węzły same się zmniejszą, gdy ustąpią objawy takie jak katar czy kaszel. Obrzęk wywołany infekcją bakteryjną wymaga leczenia antybiotykiem.
Fot. Shutterstock.com
Toksokaroza – objawy, badania, leczenie
Toksokaroza to choroba pasożytnicza, której nosicielami są szczególnie młode psy i koty. U ludzi wywołuje chorobę zwaną zespołem „larwy wędrującej”. W większości przypadków przebiega bezobjawowo, ale może też poważnie zagrozić życiu. Jak zarażamy się toksokarozą i jak zdiagnozować tę chorobę?
Toksokaroza jest chorobą pasożytniczą powodowaną przez nicienia Toxocara canis (glista psia) lub Toxocara cati (glista kocia). Jej nosicielami są szczególnie młode psy i koty. Zarażone drogą pokarmową szczenięta i kocięta wydalają ogromne ilości jaj, przez co larwy mogą znajdować się na sierści szczeniąt. U ludzi pasożyt wywołuje chorobę zwaną zespołem „larwy wędrującej”.
Jak zarażamy się toksokarozą? Jaja wydalane są z odchodami psów i kotów, które niejednokrotnie załatwiają się w piaskownicach. Gdy dostaną się do przewodu pokarmowego wraz z brudnymi rękami, zasiedlają jelito cienkie, gdzie wylęgają się larwy. Następnie przechodzą przez ścianę jelita cienkiego i naczyniami krwionośnymi z krwią wędrują po całym organizmie. Najczęściej umiejscawiają się w: wątrobie, ośrodkowym układzie nerwowym, oku. Larwy cechuje duża żywotność – pozostają żywe w organizmie nawet do dwóch lat.
Postaci toksokarozy i objawy
Choroba u ludzi może dotyczyć wątroby, serca, płuc, mięśni, oka i mózgu. Może przebiegać w jednej z trzech postaci:, jako toksokaroza utajona – u dzieci, o przebiegu skrytym i z łagodnym objawami, jako toksokaroza trzewna – larwa wędrująca w organach wewnętrznych, z objawami związanymi z reakcją zapalną narządów oraz jako toksokaroza oczna – larwa wędrująca do tylnej części oka, z możliwą utratą widzenia, spotykana u starszych dzieci i młodych dorosłych. Przebieg toksokarozy zależy od ilości połkniętych jaj i stopnia reakcji alergicznej organizmu. Choroba prawie zawsze przebiega łagodnie, skąpo lub bezobjawowo. U dzieci może pojawić się wysoka temperatura, osłabienie, senność, nudności. Na objawy ostrej fazy choroby składają się m.in. ból brzucha, obniżony apetyt, gorączka, kaszel, nerwowość, świszczący oddech, pokrzywka, obniżona ostrość widzenia (przy zajęciu oka).
Diagnoza toksokarozy
Rozpoznanie zakażenia polega na wykonaniu badania krwi w kierunku wykrycia przeciwciał dla Toxocara canis (IgG). W przypadku wykrycia pasożyta, należy zgłosić się do lekarza. Leczenie toksokarozy polega na stosowaniu leków przeciwpasożytniczych, a w niektórych przypadkach także przeciwzapalnych. Leczenie powinien zlecić specjalista chorób zakaźnych, a w przypadku problemów z widzeniem, również okulista. Leczenia nie stosuje się, jeśli choroba przebiega bezobjawowo. W profilaktyce zakażeń toksokarozą niezwykle istotną rolę odgrywa właściwa higiena. Po zabawie w piaskownicy czy z małymi kotami lub psami należy dopilnować, by dziecko dokładnie umyło ręce, a przed umyciem – nie wkładało rączek do buzi.
Ważne badania, które trzeba wykonać u dziecka
Zdrowie naszych pociech jest dla nas najważniejsze. Nie wszystkie choroby ujawniają się od razu, niektóre podstępnie rozwijają się w organizmach maluchów. Dlatego przynajmniej raz w roku warto dziecku wykonać podstawowe badania kontrolne, nawet jeśli nie zauważymy nic niepokojącego.
Co powinno nas skłonić do wykonania badań u dziecka? Może to być słaby apetyt lub wręcz przeciwnie, duże przybieranie na wadze, bladość skóry, gorączka niewiadomego pochodzenia, skłonność do powstawania siniaków. Jeśli jednak dziecko zdrowo się rozwija, a my nie zauważamy nic niepokojącego, warto, mimo to, raz w roku skontrolować zdrowie pociechy. Wiele chorób rozwija się podstępnie, nie dając wyraźnych objawów. Często też my, rodzice, możemy przegapić niektóre symptomy lub niewłaściwie je odczytywać.
Sprawdź, czy dziecko nie ma anemii
Jednym z najbardziej podstawowych, jest badanie moczu. Zleca się je najczęściej w momencie utrzymującej się gorączki, by wykluczyć zakażenie układu moczowego. Profilaktycznie warto je wykonać, by wykluczyć choroby wątroby, nerek, cukrzycę. Kolejnym badaniem, które warto wykonać, jest morfologia. Wskazaniem do jej wykonania jest brak apetytu u dziecka, bladość cery, osłabienie, częste infekcje, powolne wzrastanie. Morfologia pozwoli wykluczyć anemię. W morfologii krwi znajduje ona potwierdzenie w obniżonym poziomie hemoglobiny (Hb) i ilości czerwonych krwinek (erytrocytów, RBC). Przyczyną anemii może być za niskie stężenie żelaza we krwi, dlatego badanie na oznaczenie żelaza również powinno znaleźć się na liście badań profilaktycznych.
Wyklucz stan zapalny
Wśród profilaktycznych badań warto także wykonać glukozę. W ostatnich latach mówi się o epidemii cukrzycy typu 2. Prowadzi do niej otyłość, z tego powodu diagnozowana jest u coraz młodszych osób, a nawet dzieci poniżej 10. roku życia. Nie można zapomnieć o cukrzycy typu 1, która w głównej mierze dotyczy dzieci i młodzieży, dlatego monitorowanie poziomu cukru u dzieci powinno odbywać się regularnie. Badając krew, warto wykonać także OB. Odczyn Biernackiego (OB) jest badaniem pozwalającym na wykrywanie i monitorowanie przewlekłych stanów zapalnych organizmu. Dzięki niemu można zdiagnozować choroby zakaźne (głównie bakteryjne), choroby nerek i krwi. Dobrze też wykonać badanie CRP. CRP (białko C-reaktywne), jest tzw. białkiem ostrej fazy, szybkim wskaźnikiem (4-8 godzin) uszkodzeń tkanek w wyniku zapalenia, infekcji bądź urazu.
Widoczny wzrost stężenia CRP następuje w 4 do 8 godz. od pojawienia się przyczyny. Wskazaniem do przeprowadzenia tych badań jest trwająca infekcja u dziecka. Podwyższony poziom CRP wskazuje na stan zapalny, zwykle w przebiegu infekcji, ale też w urazach, chorobach reumatologicznych, nowotworach. Zdarza się, że przebyte infekcje paciorkowcami (bakteriami wywołującymi m.in. anginę ropną) mogą prowadzić do powikłań – uszkodzenia stawów, serca i nerek. Powikłaniom towarzyszą objawy takie jak gorączka, bóle w klatce piersiowej czy skrócenie oddechu. W celu określenia ryzyka powikłań i im zapobiegania w 1-4 tyg. po przebytym zakażeniu paciorkowcowym oznacza się ASO.