Atopowe zapalenie skóry

Atopowe zapalenie skóry, zwane również AZS lub egzemą, to przewlekła choroba, która objawia się silnym świądem skóry. Niestety, nie ma na nią lekarstwa, ale istnieje wiele sposobów, które łagodzą jej przebieg, znacząco poprawiając komfort życia. Jak zdiagnozować atopowe zapalenie skóry i jak sobie z nim radzić?

Dermatolodzy oraz alergolodzy definiują atopowe zapalenie skóry jako zapalną i przewlekłą chorobę, która przebiega naprzemiennie z okresami zaostrzeń i remisji. AZS występuje zarówno u dzieci, jak i dorosłych, częstsze jest jednak u najmłodszych. Z danych Polskiego Towarzystwa Chorób Atopowych (PTCA) wynika, że w Polsce AZS dotkniętych jest obecnie nawet 15 procent dzieci. PTCA informuje, że każdego roku u prawie 20 procent nowo narodzonych dzieci diagnozuje się tę chorobę. Początek rozwoju AZS przypada zwykle między 3. a 6. miesiącem życia. U około 40 procent dzieci objawy choroby całkowicie ustępują z wiekiem. U pozostałych chorych zdarzają się nawroty w wieku dorosłym.

Przyczyny atopowego zapalenia skóry

AZS jest chorobą przewlekłą, może trwać wiele lat, a nawet całe życie. Jest to choroba wrodzona. Za główną jej przyczynę uważa się czynniki genetyczne. Objawy atopowego zapalenia skóry zależą od wieku. Najczęściej to zaczerwienienie, suchość skóry, grudki i pęcherzyki skórne. U niemowląt zmiany obejmują najpierw twarz, a następnie rozszerzają się na szyję oraz tułów. U dzieci od 1. roku życia zmiany dotyczą zgięć stawowych: głównie podkolanowych, łokciowych, nadgarstkowych i skokowych oraz fałdu szyjnego. U dorosłych skóra staje się szorstka i ciemna. Zmiany występują wokół oczu i ust, na grzbietach dłoni, w górnej części ciała, na biodrach.

Diagnoza AZS

Choroba znacznie pogarsza komfort życia. Nie tylko przez wzgląd na mało atrakcyjne zmiany skórne, ale przede wszystkim świąd. Diagnoza AZS opiera się o ocenę zmian skórnych oraz badania laboratoryjne. Lekarz w wywiadzie ocenia zmiany skórne, pyta o to, czy swędzą, sprawdza umiejscowienie, bierze pod uwagę czas występowania zmian skórnych oraz pyta, czy w rodzinie występowały alergie. AZS pomagają też zdiagnozować badania krwi. W tym celu określa się poziom ogólny IgE oraz poziom specyficznego IgE.

Leczenie atopowego zapalenia skóry polega na eliminacji czynników drażniących, o ile uda się je określić. Na zaostrzenie się AZS wpływ mogą mieć sytuacje stresujące, wysokie temperatury, szorstkie tkaniny, roztocza, nieodpowiednia dieta czy perfumy. Leczenie objawowe choroby polega na podawaniu leków przeciwhistaminowych, fotochemioterapii, pielęgnacji i natłuszczaniu skóry emolientami (preparatami zmiękczającymi). Polskie Towarzystwo Chorób Atopowych zaleca unikanie ubrań wełnianych i szorstkich, pranie odzieży w odpowiednich środkach i obfite płukanie tkanin, rezygnację z mydła, a korzystanie ze specjalne preparatów do skóry atopowej, mycie ciała wodą o odpowiedniej (średniej) temperaturze, dbanie o odpowiednią temperaturę i wilgotność w pomieszczeniach, usunięcie dywanów, firan i tapicerowanych mebli z mieszkania, gromadzących kurz. Usunięcie wszystkich czynników zaostrzających przebieg choroby z pewnością spowoduje zmniejszenie intensywności objawów.

Continue Reading

Grypa u dziecka. Jakie są przyczyny, objawy i leczenie?

Grypa to ostre wirusowe zakażenie górnych dróg oddechowych, wywoływane przez wirusy grypy typu A i B. Zachorować może na nią każdy, od dziecka po seniora. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) rocznie na grypę choruje 5-10 proc. dorosłych i 20-30 proc. dzieci.

Wirus grypy może być bardzo groźny. Na całym świecie, szacuje się, że corocznie zachorowania na grypę są przyczyną około 3 do 5 mln przypadków ciężkich powikłań pogrypowych i około 250-500 tys. zgonów.

Jak dochodzi do zakażenia grypą u dziecka?

Wirus grypy przenosi się drogą kropelkową. Do zakażenia dochodzi, gdy osoba chora na grypę mówi, kaszle lub kicha. Wydala wtedy niewielkie kropelki śliny z wirusem, który trafia do dróg oddechowych innych osób. W ten sposób wirus dostaje się do organizmu, a potem zaczyna się rozwijać i powoduje grypę. Zarazić można się także, dotykając czegoś, co miało kontakt ze śliną osoby zakażonej. Jeśli dotkniemy przedmiotu, na którym pozostał wirus, a potem dotkniemy twarzy – okolic nosa, oczu, uszu i ust, możemy się zakazić. W ten sposób wirus przenosi się zarówno wśród dorosłych, jak i dzieci.

Objawy grypy u dziecka

Objawy grypy pojawiają się nagle, najczęściej w ciągu kilku godzin. Do najważniejszych należą: wysoka gorączka (powyżej 38°C), dreszcze, suchy (tzn. bez odpluwania plwociny) i męczący kaszel, silne bóle głowy, bóle mięśni, uczucie rozbicia i wyczerpania. Zwykle podczas grypy nie ma kataru, co odróżnia ją od przeziębienia. U małych dzieci obraz kliniczny może być całkowicie niecharakterystyczny. U dziecka można zaobserwować zmienione zachowanie, senność lub rozdrażnienie, brak apetytu, wymioty. Aby zdiagnozować grypę, można wykonać badanie w kierunku wykrywanie antygenów wirusa grypy A i B  w materiale pobranym z dróg oddechowych i gardła. Jest ono stosowana także w różnicowaniu  rodzaju grypy.

Jak leczyć grypę u dzieci?

Leczenie grypy polega na leczeniu objawowym. Tak jak w przypadku innych chorób wywoływanych przez wirusy, antybiotyki są nieskuteczne. U małych dzieci niezwykle istotne jest nawadnianie i obniżanie gorączki, która może doprowadzić do wystąpienia drgawek gorączkowych. W przypadku gorączki utrzymującej się przez kilka dni i trudnej do zbicia, koniecznie należy udać się z dzieckiem do lekarza. Grypa może być bardzo niebezpieczną chorobą. Zachorowanie na nią może prowadzić do licznych powikłań. Do najczęstszych należą: zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, zapalenie zatok, zapalenie ucha, zaostrzenie już istniejących chorób np. chorób układu krążenia (niewydolność krążenia), chorób układu oddechowego (astma, przewlekłe zapalenie oskrzeli i inne). Do rzadszych powikłań należą: zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie nerwów, zapalenie mózgu.

Profilaktyka grypy

W przypadku grypy niezwykle ważna jest profilaktyka. Chodzi przede wszystkim o odpowiednią higienę. Należy pilnować, by dzieci często i dokładnie myły ręce, a kichając – zasłaniały usta ręką. W profilaktyce bardzo ważne miejsce zajmują szczepienia przeciwko grypie. W Polsce coroczne szczepienia są zalecane przez ekspertów wszystkim osobom powyżej 6. miesiąca życia.

Continue Reading

Biegunka u dzieci

 

Biegunki u dzieci występują stosunkowo często i mogą mieć różne przyczyny – od zakażenia wirusowego, bakteryjnego, po alergie pokarmowe. Mogą być ostre lub przewlekłe. Kiedy biegunka wymaga diagnozy, jakie badania wykonać i jak ją leczyć?

Ilość wypróżnień w ciągu doby zależy od wieku dziecka. Im jest mniejsze, tym więcej oddaje stolców. Dzieje się tak z powodu dopiero kształtującego się przewodu pokarmowego. Niemowlaki oddają dziennie nawet 4-10 stolców, które najczęściej są płynne i mogą mieć kolory żółty, zielony lub brązowy. Do 2. roku życia dzieci oddają przynajmniej jeden stolec dziennie – ilość wypróżnień zależy jednak od indywidualnych predyspozycji dziecka. Jak więc rozpoznać, że dziecko ma biegunkę?

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) o biegunce możemy mówić, jeśli dojdzie do oddania 3 lub więcej luźnych lub wodnistych stolców na dzień bądź oddania choć jednego stolca zawierającego śluz, krew lub ropę. W zależności od długości trwania biegunki możemy mówić o biegunce ostrej (do 14 dni) lub przewlekłej (powyżej 14 dni). Obu mogą towarzyszyć gorączka, ból brzucha oraz wymioty.

Przyczyny biegunki u dzieci

Biegunka u dzieci może mieć różne przyczyny. Ostra najczęściej jest wynikiem zakażenia wirusowego – rotawirusem, rzadziej zakażenia bakteryjnego, np. salmonellą. Wśród innych przyczyn ostrych biegunek wymienia się zatrucie pokarmowe i biegunkę antybiotykową. Nieco inne są przyczyny biegunki przewlekłej. Może ona powstać po przebytej ostrej biegunce, na skutek uszkodzenia śluzówki jelita cienkiego, mogą ją powodować pasożyty, a może być także związana z celiakią lub alergiami pokarmowymi.

Biegunka u dzieci – badania

Aby sprawdzić, co jest przyczyną biegunki u dzieci, należy wykonać kilka badań. Jednym z podstawowych jest badanie ogólne kału. Można pogłębić diagnostykę, wykonując badanie kału w kierunku pasożytów czy robiąc posiew bakteriologiczny. W przypadku przewlekłej biegunki u dzieci zaleca się także wykonanie podstawowych badań krwi  – morfologii krwi, OB, CRP, badania ogólnego moczu. Wszystkie badania można wykonać w sieci Laboratoriów DIAGNOSTYKA. Aby wykluczyć alergię, wykonuje się badania układu odpornościowego. Wysoki poziom IgE całkowitego oraz obecność swoistych IgE przeciw białkom mleka krowiego może wskazywać na alergię na białko mleka krowiego. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić badanie endoskopowe. Wykonuje się je w kierunku alergii, celiakii, chorób zapalnych jelit.

 Leczenie biegunki u dzieci

W przypadku biegunki u dzieci niezwykle istotne jest zadbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu. Odwodnienie (hipowolemia) jest najpoważniejszym powikłaniem biegunek u dzieci. Może zagrozić nie tylko zdrowiu, ale i życiu. Podczas biegunki trzeba zatem podawać dzieciom dużo płynów. Najlepiej wodę niegazowaną lub doustny płyn nawadniający, dostępny w aptekach. Ma on lepsze właściwości nawadniające niż woda, bo zawiera właściwe proporcje składników mineralnych. Jeśli mimo prób nawadniania dziecka doustnie w domu odwodnienie nasila się, a stan dziecka się pogarsza, konieczne będzie leczenie szpitalne. W zależności od rozpoznania przyczyn biegunki wdraża się odpowiednie leczenie: w przypadku celiakii wprowadza dietę bezglutenową, alergii na mleko – odstawia mleko, a w przypadku zakażenia bakteryjnego wprowadza antybiotykoterapię.

Continue Reading

Krzywica

 

Krzywica to choroba kości, którą najczęściej rozpoznaje się u niemowląt i dzieci do 2. roku życia. Jej przyczyną jest niedobór witaminy D, wapnia i fosforanów. Krzywica u dzieci powoduje zaburzenia rozwojowe oraz szereg zmian w układzie kostnym, dlatego należy ją leczyć.

 Krzywica polega na nieprawidłowej mineralizacji kości. Rozpoznaje się ją u dzieci pomiędzy 3. miesiącem a 2. rokiem życia. Jeszcze w wieku XX była dość powszechną chorobą. Udało się jednak ją w znaczący sposób ograniczyć dzięki ustaleniu przyczyn jej powstawania. Nadal jednak jest to choroba bardzo częsta w krajach Trzeciego Świata.

 Przyczyny krzywicy

 Jakie są przyczyny krzywicy? Za powstanie krzywicy odpowiada niedobór witaminy D3. Aktywna postać witaminy D pełni ważną rolę w gospodarce wapniowej organizmu i w procesie mineralizacji kości. Zwiększa jelitową absorpcję wapnia i fosforanów, pobudza komórki kostne (osteoblasty) do różnicowania oraz stymuluje wytwarzanie kolagenu i innych białek kostnych. Udowodniono także, że witamina D pozytywnie wpływa na układ odpornościowy poprzez m.in. regulację aktywności komórek zapalnych.

Witaminę D można dostarczyć wraz z dietą, ale głównym jej źródłem nie jest wbrew pozorom żywność, a produkcja skórna, zależna od ekspozycji na promienie słoneczne. Innymi słowy, witaminę D dostarczamy, eksponując skórę na promienie słoneczne. W pożywieniu najwięcej witaminy D zawierają tłuste ryby morskie, takie jak węgorz, czy łosoś. Spore jej ilości zawiera również śledź i makrela. To dlatego o krzywicę najłatwiej u malutkich dzieci, które nie spożywają ryb, ani nie są też eksponowane na promienie słoneczne.

Objawy krzywicy

Początkowo objawy krzywicy nie są łatwe do rozpoznania. Dziecko może mieć zaparcia, być rozdrażnione. Z czasem objawy stają się namacalne. Można zaobserwować miękką i spłaszczoną potylicę, powiększenie ciemiączek i opóźnienie ich zarastania, a w skrajnych przypadkach – garb okolicy lędźwiowej. Do innych objawów krzywicy zalicza się także opóźnienie wzrostu, wyrzynania się zębów, a także obniżoną odporność organizmu.

Krzywica – leczenie i profilaktyka

Kiedy należy skonsultować się z lekarzem? Gdy tylko zaobserwujemy u dziecka niepokojące objawy. Aby zdiagnozować krzywicę, zaleca się wykonanie badań z krwi. Najważniejszym badaniem jest ocena poziomu witaminy D. W przypadku, gdy lekarz na podstawie wyników badań, stwierdzi krzywicę, konieczna będzie suplementacja witaminą D. Leczenie krzywicy jest konieczne dla ograniczenia postępu choroby i pojawiających się zniekształceń szkieletowych, układowych, motorycznych i rozwojowych dziecka. Krzywica jest chorobą, której można uniknąć, stosując odpowiednią profilaktykę. Polega ona na podawaniu niemowlętom, począwszy od 3. tygodnia życia witaminy D w dawce 1000 j.

Continue Reading

Jak rozpoznać alergie pokarmowe?

Alergie pokarmowe dotykają 6 proc. dzieci oraz 2-4 proc. dorosłych. Dzieci najczęściej uczulają mleko krowie i jajka, dorosłych natomiast orzechy, zboża, ryby i owoce morza. Kiedy można mówić o alergii pokarmowej i jak ją rozpoznać?

Zgodnie z definicją Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, alergia to nieprawidłowa reakcja organizmu na niegroźny zazwyczaj czynnik. W procesie alergicznym układ odpornościowy traktuje niegroźne substancje jako elementy zagrażające, co wywołuje reakcję mającą na celu ich zneutralizowanie i wydalenie z organizmu. Uczulać mogą trawy, roztocza, ale też pokarmy. O alergii pokarmowej mówimy wówczas, gdy występuje immunologiczna odpowiedź organizmu na spożyte produkty lub związki dodawane do żywności.

Objawy alergii pokarmowych

 Z danych Polskiego Towarzystwa Alergologicznego wynika, że alergie pokarmowe dotykają 6 proc. dzieci oraz 2-4 proc. dorosłych. Alergie częściej pojawiają się u niemowląt i dzieci z powodu słabo rozwiniętego układu odpornościowego. U części dzieci alergie pokarmowe mijają wraz z wiekiem. Do najczęściej uczulających produktów zalicza się: mleko krowie, ale też zboża zawierające gluten (pszenica, żyto, jęczmień, owies, pszenica orkisz), jaja i produkty pochodne, mleko, orzechy, nasiona sezamu, owoce morza. Objawy alergii pokarmowych przybierają różną postać. U najmłodszych mogą manifestować się: biegunką, zaparciami, ulewaniem, wymiotami, kolką jelitową lub refluksem żołądkowo-przełykowym. Spożycie uczulającego pokarmu może też powodować reakcje skórne: pokrzywkę, atopowe zapalenie skóry. W przypadku silnych reakcji alergicznych może nawet dojść do groźnego dla życia wstrząsu anafilaktycznego.

Przyczyny alergii pokarmowych

 Przyczyny alergii pokarmowych nie są do końca znane. Za najbardziej prawdopodobne uważa się czynniki genetyczne. Jak informuje Polskie Towarzystwo Alergologiczne, szacuje się, że od 40 do 80 proc. chorych odziedziczyło skłonności alergiczne po swoich przodkach. Wśród innych czynników wymienia się środowiskowe (spożywanie przetworzonych produktów, zanieczyszczenie środowiska) oraz zmianę stylu życia. Jak rozpoznać, czy cierpimy na alergię pokarmową? Jednym ze sposobów jest stosowanie diety eliminacyjnej, a więc niewłączanie do diety produktów, które mogą uczulać. Innym jest wykonanie badań z krwi – panelu pokarmowego. Najczęściej zawiera on alergeny takie jak: białko jaja kurzego, żółtko jaj kurzego, mleko, mąkę pszenną i żytnią, ryż, soję, orzechy, seler, ryby. Leczenie alergii pokarmowych polega na unikaniu czynnika uczulającego. W niektórych przypadkach jest wspomagane leczeniem farmakologicznym. To, czy potrzebne będzie stosowanie dodatkowych środków, zdecyduje na podstawie wyników badań lekarz, z którym zawsze należy skonsultować każde podejrzenie alergii pokarmowej.

 

 

 

Continue Reading

Jak rozpoznać, że moje dziecko jest chore?

Rozpoznanie wielu chorób u dzieci nie zawsze jest proste. Mowa nie tylko o trudnych do wyłapania objawach, ale i braku doświadczenia. Nie wszystkie symptomy mogą być sygnałem dla rodziców, że dziecko cierpi na jakąś  dolegliwość. Na co zwracać szczególną uwagę? Jak rozpoznać chorobę u dziecka?

Każdy rodzic stara się bacznie obserwować dziecko i reagować, gdy tylko zauważy niepokojące objawy. Jednak nie wszystkie symptomy od razu budzą podejrzenia. Co powinno wzbudzić niepokój rodziców? Przede wszystkim osłabienie, większa senność, brak apetytu, ale też wszelkie wysypki skórne.

Choroby dróg oddechowych

 U dzieci, zwłaszcza w wieku przedszkolnym lub posiadających starsze rodzeństwo, nietrudno o choroby dróg oddechowych. W większości przypadków odpowiadają za nie wirusy, ale mogą być powodowane również przez bakterie. Najłatwiej rozpoznać infekcje nosa, gardła i uszu. Oprócz kataru może wystąpić, zwłaszcza w przypadku zapalenia ucha i gardła – gorączka. Infekcje krtani i tchawicy objawiają się chrypką i szczekającym kaszlem. Przy zapaleniu oskrzeli i płuc, oprócz męczącego kaszlu, również może pojawić się gorączka.

Wysypka u dzieci

 Choroby dróg oddechowych, ze względu na charakterystyczne objawy, dosyć łatwo rozpoznać. Łatwo też zauważyć choroby objawiające się wysypką. U dzieci może ona być zarówno objawem alergii pokarmowych, jak i wielu poważniejszych schorzeń, m.in.: odry, różyczki, ospy wietrznej, płonicy, szkarlatyny czy półpaśca. Wiele z tych chorób, nieleczonych, może grozić poważnymi powikłaniami, dlatego koniecznie należy skonsultować wysypkę ze specjalistą.

Jak rozpoznać anemię u dziecka?

 Trudniej rozpoznać choroby, które nie dają oczywistych objawów, jak na przykład anemię. Jeśli dziecko często choruje, częściej jest zmęczone, staje się apatyczne i ma mniejszy apetyt, a do tego jego cera staje się bledsza – może to oznaczać anemię. Anemia, inaczej niedokrwistość, prowadzi do zmniejszonej ilości hemoglobiny i liczby czerwonych krwinek we krwi. Nieleczona nie tylko pogarsza samopoczucie, ale u dzieci prowadzi do zaburzeń rozwoju psychoruchowego. Przyczyną anemii może być niedobór żelaza, kwasu foliowego i witaminy B12.  Niedokrwistość może być też objawem poważniejszych chorób, dlatego przyczynę i sposób postępowania zawsze powinien określić lekarz. Najbardziej podstawowym badaniem, dzięki któremu można stwierdzić niedokrwistość, jest morfologia krwi obwodowej. Dla pełnej diagnostyki może zostać uzupełniona o badania oceniające poziom żelaza oraz poziom kwasu foliowego i witaminy B12.

Jak rozpoznać cukrzycę u dziecka?

 Poważną chorobą jest cukrzyca. U dzieci najczęściej występuje cukrzyca typu 1. Szczyt zachorowania na tę chorobę przypada na 10. –12. rok życia, ale coraz częściej dotyka ona również młodsze dzieci, nawet do 5. roku życia. Cukrzyca typu 1 objawia się sennością, skłonnością do infekcji, chudnięciem, częstym oddawaniem moczu i wzmożonym pragnieniem. Nastolatków coraz częściej dotyka cukrzyca typu 2. Dotychczas nazywana była cukrzycą starczą, ale przez zmianę stylu życia – brak ruchu, niezdrową dietę –  pojawia się nawet u 12- czy 13-latków. Oba typy cukrzycy, choć dają podobne objawy, wymagają innego leczenia. Leczenie cukrzycy typu 1 polega na insulinoterapii oraz systematycznym stosowaniu odpowiedniej diety cukrzycowej. W leczeniu cukrzycy typu 2 najważniejsza jest zmiana diety i wprowadzenie aktywności fizycznej. Jeśli to nie przynosi efektów, włącza się leczenie farmakologiczne. Oba typy cukrzycy można rozpoznać przy pomocy bardzo prostych badań. Najbardziej podstawowym jest glukoza. Badanie polega na oznaczeniu poziomu glukozy we krwi żylnej pobranej na czczo. W celach diagnostyki warto wykonać oznaczenie poziomu glukozy z doustnym testem tolerancji glukozy. Badanie, zwane także testem obciążenia glukozą albo krzywą cukrową, zaczyna się od pobrania krwi w celu oznaczenia poziomu glukozy na czczo oraz po przyjęciu 75 g glukozy rozpuszczonej w około 300 ml wody, a następnie po godzinie i po dwóch godzinach.

 

 

 

Continue Reading